خیلی از ما بارها مصاحبه کاری را تجربه کردهایم و عدهای هم در حال ورود به بازار کار هستیم. اولین بار باشد یا چندمین بار به هر حال مصاحبه میتواند موقعیت استرسزایی باشد؛ زیرا یکی از مهمترین مراحل استخدام در سازمانهاست و پذیرش یا عدم پذیرش شما به میزان زیادی بستگی به این دارد که مصاحبه را چطور بگذرانید. در واقع شما در جلسه مصاحبه شغلی در موقعیتی هستید که باید خودتان را اثبات کنید و به نوعی از نگاه مصاحبهکننده پسندیده به نظر بیایید. برای داشتن یک مصاحبه کاری موفق و این که شانس خود را جهت استخدام در یک شرکت بالا ببرید، داشتن رزومه خوب، تجربیات، مهارتها و موفقیتهای ریز و درشت اهمیت دارد؛ اما تمام ماجرا نیست. باید بدانید که چطور رفتار کنید، چه حرفهایی را بزنید یا نزنید، چگونه خود را معرفی کنید و… . در این مطلب به بررسی اصول یک مصاحبه شغلی موفق میپردازیم.
وقتشناس باشید
برای داشتن یک مصاحبه موفق و به طور کل برای موفقیت در تمام مراحل زندگی، یکی از اولین و مهمترین مواردی که باید به آن توجه کنید وقتشناسی است. اگر شما به زمان تعهد نداشته باشید، آن هم در برخورد اول، مصاحبهکننده و کارفرما اینگونه برداشت میکنند که شما نه برای وقت خودتان ارزش قائلید نه دیگران. پس قبل از این که به آن شرکت بروید حتما فاصله و مدت زمانی که طول میکشد برسید را تخمین بزنید و ترافیک را هم بررسی کنید که بتوانید سر موعد مقرر در محل مصاحبه باشید. البته ترجیحا ۵ الی ۱۰ دقیقه هم زودتر برسید که چه بهتر.
آراسته بودن بسیار مهم است
داشتن ظاهر آراسته و پوشش مناسب یکی از عوامل موثر در مصاحبه شغلی موفق است. هر چقدر هم که شاعر بگوید ای برادر سیرت زیبا بیار؛ اما به هر حال ظاهر هم اهمیت دارد و میتواند معرف شما باشد. لباس و کفش مناسب و تمیزی انتخاب کنید و سعی کنید تیپهای نامتعارف نزنید؛ شما به یک قرار رسمی و کاری میروید، نه مهمانی یا قرار دوستانه. یادتان نرود قبل از مصاحبه هم دوش بگیرید و عطر ملایمی بزنید.
مودب و خوشرو باشید
در مصاحبه کاری موجه و مودب باشید و طوری رفتار نکنید که فکر کنند برای دعوا رفتهاید. وسط حرف مصاحبهکننده نپرید و شمرده و به آرامی صحبت کنید. در ضمن اگر میخواهید مصاحبه موفقی داشته باشید از معجزه لبخند غافل نشوید. خوشرو و خوشاخلاق بودن باعث میشود مصاحبهکننده نسبت به شما حس مثبت و خوبی پیدا کند و به این طریق شانس استخدامتان بالا برود.
اصل صداقت را فراموش نکنید
در اکثر موارد دست فرد دروغگو رو میشود، دیر و زود دارد ولی سوخت و سوز ندارد؛ پس خودتان را به زحمت نیندازید و از همان اول دروغ نگویید. چه زمان نوشتن رزومه و چه هنگام مصاحبه درباره تواناییها و مهارتهای خود اغراق نکنید. هیچ شخصی حتی اگر سالها تجربه کاری داشته باشد و در شغلش بسیار حرفهای باشد، باز هم نمیتواند ادعا کند همه چیز را بلد است. پس برای داشتن مصاحبه شغلی موفق اگر چیزی را بلد نبودید به جای داستانسرایی، دروغ بافتن و پیچاندن طرف مقابل، به سادگی بگویید که بلد نیستید اما در صورت نیاز میتوانید برای یادگیری آن برنامهریزی کنید، خودآموزی داشته باشید یا به کلاس بروید. خود را فردی مشتاق یادگیری و در عین حال صادق نشان دهید.
از خودتان بگویید، نه از شغل قبلی
قطعا مصاحبهکننده درباره شغل قبلی شما میپرسد و اینکه چرا محل کار قبلیتان را ترک کردهاید. مناسبترین پاسخ این است که بگویید چیزهای زیادی از کارم و شرکت قبلی یاد گرفتهام. اما بهترین زمان بود که آن را ترک کنم، چون دیگر جای پیشرفتی برایم نداشت. در ضمن این را هم بد نیست اضافه کنید که فکر میکنم در شرکت شما فرصت رشد و یادگیری زیادی خواهم داشت. پس در جلسه مصاحبه به جای بدگویی کردن از شغل و محل کار قبلی و زیاد حرف زدن از آن، به طور دقیق درباره مهارتهایتان صحبت کنید و ویژگیهای خود را برای آن موقعیت شغلی شرح دهید. برای داشتن یک مصاحبه شغلی موفق شما باید با بیان ویژگیها و تواناییهای خود نشان دهید که دقیقا مناسب آن جایگاه شغلی هستید.
قبل از جلسه مصاحبه درباره شرکت تحقیق کنید
هرگز بدون کسب اطلاعات لازم و آمادگی قبلی به مصاحبه نروید. تحقیق و پرسوجو درباره شرکتی که برای مصاحبه به آن دعوت شدهاید، بخشی از پروسه آمادگی برای مصاحبه است. این باعث میشود اولا یک دید کلی به شرکت داشته باشید. یعنی اگر از شما پرسیدند درباره شرکت ما چه میدانید؟ هاج و واج نمانید. دوم این که باعث میشود شما هم بتوانید پرسشهای بهتر و دقیقتری از مصاحبهکننده بپرسید. آمادگی داشتن، وجهه خوبی از شما در ذهن کارفرما میگذارد. ضمناً به کاهش استرس میانجامد و تسلط شما را به شرایط و موقعیت افزایش میدهد.
در ذهنتان به پرسشهای احتمالی پاسخ دهید
پیش از این که به مصاحبه بروید، پاسخ پرسشهایی را در ذهن خود مرور کنید که احتمال میدهید بپرسند. برای نمونه، بیشتر مصاحبهکنندهها با این که سابقه کاری و اطلاعات تحصیلی شما را در رزومه خواندهاند، باز هم میخواهند از زبان خودتان مختصری درباره شما بشنوند. پاسخ این پرسشها خیلی ساده و بدیهی به نظر میرسد. اما اگر از قبل آماده نباشید، ممکن است هول شوید و نتوانید بهترین توصیف را از خود داشته باشید. پرسشهای دیگری که احتمالاً میپرسند درباره برنامههای شما برای آینده شغلیتان است. یا دستاورد یا فعالیتی که در این چند سالی که کار کردهاید، انجام داده باشید و به آن افتخار کنید. از قبل به این پرسشها خوب بیندیشید و پاسخهای صادقانه، منطقی و تأثیرگذاری بدهید.
از قبل پرسشهایتان را آماده کنید
اغلب اینطور نیست که در جلسه مصاحبه فقط مصاحبهکننده از شما سوال بپرسد. موقعیتی هم برای شما پیش میآید که بتوانید پرسشهایی را بپرسید که در ذهن دارید. سوالاتی بپرسید که هوشمندی شما را نشان میدهد. اگر میخواهید مصاحبه شغلی موفق داشته باشید، وقتی از شما میخواهند پرسشهای خود را درباره شرکت مطرح کنید هرگز نگویید هیچ سوالی ندارید یا پرسشهای کلی و بیربط نپرسید. مثلا بپرسید عملکرد من چطور ارزیابی میشود؟ چقدر در موقعیت شغلی خود جای پیشرفت دارم؟ همتیمیهای من چه کسانی هستند؟ درباره مزایا، بیمه، امنیت شغلی و قرارداد و زمان پرداخت حقوق و بسیاری موارد دیگر هم میتوانید سوال کنید.
ایدهها و نظرات خود را مطرح کنید
گاهی پیش میآید زمانی که با شما تماس میگیرند تا برای مصاحبه دعوتتان کنند از شما بخواهند سایت، اپلیکیشن و یا برای نمونه بلاگ شرکت را ببینید و دیدگاههای خود را درباره آنها بگویید. البته این یک مثال است و با توجه به زمینه کاری و فعالیت شرکت میتواند شامل موارد دیگر شود. به هر حال اگر هم چنین چیزی از شما نخواستند، برای داشتن مصاحبه شغلی موفق بهتر است ایده و نظراتی را مطرح کنید که برای بهبود وضعیت به ذهنتان میرسد. به این طریق آنها شما را فردی ایدهپرداز، توانمند و خلاق در حل مساله تصور میکنند. البته سعی کنید وقتی نقدی میکنید یا نظری میدهید، راهحل هم ارائه دهید تا حسن نیت شما برای رفع مشکلات هم ثابت شود.
لینکدین را جدی بگیرید
در کشورهای خارجی داشتن لینکدین حرفهای از نون شب واجبتر است و بسیاری از استخدامها از طریق لینکدین انجام میشود. در ایران نیز چند سال اخیر شرکتهای بزرگ توجه ویژهای به این موضوع دارند. ساخت پروفایل شخصی حرفهای و فعالیت مستمر در آن علاوه بر اینکه فرصتهای شغلی عالی برایتان به همراه دارد، در مصاحبه نیز مزیت ویژه حساب میشود.
سخن پایانی
اگر به دنبال کار هستید و میخواهید در سازمانهای بهتر یا بزرگتری استخدام شوید، مطالعه این مقاله میتواند به شما بسیار کمک کند تا رفتار و عملکرد درستی در طول مصاحبه داشته باشید. داشتن یک مصاحبه شغلی موفق کار چندان سختی نیست؛ فقط باید نکاتی که به آنها اشاره کردیم را رعایت کنید. حتماً کتاب «رازهای مصاحبه شغلی» میتواند به شما کمک کند. آن را بخوانید تا مصاحبه شغلی موفقتری داشته باشید. در نهایت این که مصاحبه موفق به شما اعتمادبهنفس میدهد تا تواناییهایتان را باور کنید. پس این رموز و اصول را جدی بگیرید.