آلمان کشوری است پیشرفته و مرفه در قلب اروپا که آغوشش برای مهاجران همیشه باز بوده و به ویژه برای مهاجران تحصیل کرده و متخصص، هم شغل دارد و هم دستمزد خوب و کشوری ایدهآل برای پیشرفت حرفهای محسوب میشود. یکی از بهترین راهها برای ورود به این کشور داشتن ویزای «جستوجوی کار» و یا ویزای «کاری» است. در این مقاله تمامی اطلاعاتی را جمعآوری کردهایم که نیاز دارید درباره قوانین کاری در آلمان، کاریابی و میزان درآمد در این کشور بدانید. پس اگر آلمان، همان مقصد رویایی شما برای کار و زندگی است، تا پایان این مقاله را مطالعه کنید!
شرایط عمومی کار در آلمان و فرهنگ کاری آلمانیها
کشور آلمان یکی از قویترین اقتصادهای دنیا را دارد و به لحاظ صنعتی و سیاسی در نوع خود، ابرقدرت محسوب میشود. این کشور به ویژه در دهههای اخیر یکی از مهاجرپذیرترین کشورهای اروپا بوده و از آنجا که فرصتهای شغلی مناسب در این کشور برای انواع اقشار مردم وجود دارد، سطح کیفی زندگی بالاست و نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی، هزینه زندگی پایینتر است، همچنان یکی از مقاصد محبوب مردم از اقصینقاط دنیا محسوب میشود.
نظم و انضباط آلمانی در واقع ترکیب همه این اصول ذکر شده با هم است. عادت کردن به شرایطی که در آن همه چیز بر اساس قانون و برنامهریزی جلو میرود و هدفها از پیش تعیین شدهاند، یکی از سرمشقهای زندگی موفق و کار در آلمان است. آلمانیها به دقت، برنامهریزی و سختکوشی مشهور هستند. مردم این کشور شاید وقتشناسترین مردم دنیا باشند. بنابراین اگر میخواهید در آلمان کار کنید، ابتدا روی وقتشناسی خود حسابی کار کنید!
سه راه دریافت ویزای کاری آلمان
شما طبق قوانین کاری در آلمان، از سه راه میتوانید ویزای کاری این کشور را به دست آورید.
پذیرش دانشجویی
برای ورود به کشور آلمان و کار کردن در آن میتوانید از طریق دانشجویی اقدام کنید. روش دانشجویی، شاید کمی سختتر و زمانبرتر از سایر روشها باشد. ابتدا نیاز است دوره تحصیل در دانشگاه، کالج یا دوره زبان آلمانی خود را بگذرانید و سپس ویزای تحصیلی خود را به ویزای کاری تغییر دهید.
دعوتنامهی کاری
در روش دوم، میتوانید با در دست داشتن یک دعوتنامه از کارفرمایی آلمانی به این کشور قدم بگذارید. در این صورت، باید زبان انگلیسی یا آلمانی و یا هر دو را به خوبی صحبت کنید و رزومه قوی کاری خود را آماده داشته باشید. سپس با جستوجو در سایتهای کاریابی با کارفرمایان متناسب با رشته تخصصی خود وارد مذاکره شوید. پس از این مرحله، کارفرما برای شما دعوتنامه ارسال میکند و بر اساس آن شما ویزای کاری آلمان را دریافت میکنید.
داشتن یک دعوتنامه از کارفرمای معتبر آلمانی به هیچ عنوان کار سادهای برای شما و کارفرمایان آلمانی نیست. برای استخدام در کشور آلمان، شهروندان آلمانی در اولویت هستند. بنابراین کارفرما میبایست برای استخدام نیروی موردنظرش ابتدا تا سه ماه آگهی استخدام را به صورت مستمر در آلمان منتشر کند. اگر فردی با شرایط موردنظرش را نیافت، میبایست این آگهی را برای استخدام از میان شهروندان کشورهای عضو اتحادیه اروپا باز هم به مدت سه ماه دیگر در این کشورها منتشر کند. اگر همچنان در یافتن فرد مورد نظر موفق نبود آنگاه میتواند آگهی را در سطح بینالمللی منتشر کند و شما به عنوان یک ایرانی میتوانید مخاطب این آگهیها باشید و رزومه خود را برای آنها ارسال کنید.
ویزای جستوجوی کار
یکی دیگر از راههای ورود به آلمان برای کار، دریافت ویزای جستوجوی کار یا جاب سیکر است. با این ویزا میتوانید به مدت شش ماه در این کشور با توجه به تواناییها و سطح مهارت خود در زبان آلمانی، کاری مناسب بیابید. در صورتی که کار موردنظر خود را پیدا کردید و قرارداد یک ساله و دستمزد مکفی برایتان منظور شد، میتوانید ویزا را به مدت یک سال دیگر تمدید کنید. شرایط کاری شما میتواند آنقدر پیشرفت کند که موفق به دریافت بلوکارت شوید که شما را صاحب امتیازهای بیشتری برای زندگی در آلمان میکند.
قوانین کار در آلمان
شرایط منظور شده در قرارداد کاری شما از اهمیت بالایی برخوردار است. بندهایی در قراردهای کاری وجود دارند که مطابق با انتظارات قانونی است و بندهایی هم بر مبنای شرایط شرکت، درخواست کارفرما و کارمند، تدوین میشوند. بهتر است حواستان به بندهای قانونی باشد تا در صورت ایجاد مشکل در طول قرارداد، بتوانید از قانون به نفع خودتان استفاده کنید. برای این منظور، استفاده از مشاوره وکلای آگاه به همه جوانب کار در آلمان، راه قابل اعتمادتری است.
طبق قوانین کاری در آلمان، داشتن قرارداد کاری طولانیمدت در آغاز، به ویژه برای مهاجران ممکن است کمی سخت به نظر برسد. بنابراین اگر شرایط کاری شرکتی را میپسندید، تلاش کنید یک قرارداد یک تا دو ساله را تنظیم نمایید یا پیشنهاد چهار قراردادِ شش ماهه و بدون وقفه را به شرکت ارائه دهید. پس از این مدت و در صورتی که خواهان ادامه همکاری هستید و کارفرما هم از شما راضی است، قرارداد جدید و طولانی مدتی با شما بسته میشود که احتمالا شرایط بهتری خواهد داشت.
مهمترین نکات در قراردادهای کاری آلمان
بهتر است از همان ابتدا همه چیز را قانونی و به قول معروف، سفت و سخت بگیرید که خیال خودتان هم راحت باشد. اینجا به چند نمونه از مواردی که توصیه میشود در برگه قرارداد کاریتان منظور شود، نگاهی انداختهایم:
- زمان دقیق شروع به کار
- محل کار: نام شرکت/ آدرس و مشخصات
- موقعیت دقیق شغلی و شرح مختصری از وظایف اصلی
- دستمزد/ مزایا/ پاداشها
- روزهای کاری و روزهای تعطیل/ میزان مجاز مرخصیها
- موقعیتهای پیش بینی شده برای فسخ قرارداد
بررسی قوانین کاری در آلمان
کشور آلمان یکی از قانونمندترین کشورهای دنیاست. قوانین کاری در این کشور به شدت با بهرهکشی از کارکنان و عدم پرداخت دستمزد یا به تعویق انداختن آنها مقابله میکند. اما آنچه مهم است اینکه قبل از امضاء قرارداد از قانونی بودن بندهای آن مطمئن شوید. اینجا چند نمونه از قوانین مهم و نسبتا جدید کار در آلمان را با هم بررسی میکنیم.
هر کارمندی در طول کار خود به ازای هر فرزندش میتواند سه سال کامل -اما نه متوالی- حکم ترک کار دریافت کند؛ بدون اینکه کارفرما اجازه اخراج او را داشته باشد. در واقع ترک کار به دلیل داشتن فرزند، دلیل موجهی برای اخراج کارکنان در قانون کار آلمان نیست. کارفرما در این موقعیت، تنها اجازه دارد دستمزدی به کارمند خود پرداخت نکند.
همچنین کارکنان یک شرکت یا کارخانه یا هر سازمانی در صورتی که بیش از پنج نفر باشند، حق دارند شورایی برای خود تشکیل داده و مشکلات و درخواستهای خود را در این شورا مطرح کنند و از طریق نماینده انتخابیشان به گوش کارفرما یا مدیران برسانند. هیچکس نمیتواند جلوی تشکیل این شورا را بگیرد.
قوانین برکناری و اخراج
طبق قوانین کاری در آلمان، کارفرما نمیتواند بدون دلایل موجه شما را از کار برکنار و قرارداد را فسخ کند. برای این اقدام نیازمند دلایلی موجه مثل دزدی کردن، ضرر زدن به منافع شرکت یا غیبتهای طولانی را داشته باشد تا به لحاظ قانونی دچار مشکل نشود. همچنین کارفرما میبایست فرایند قانونی فسخ قرارداد را به درستی طی کرده باشد. به این معنا که به شما به عنوان کارمند خود نامهای کتبی مبنی بر فسخ قرارداد، ارسال کند و شما نیز با رضایت آن را امضاء کنید. هر روش دیگری غیر از این، غیرقانونی محسوب میشود.
کارفرمای شما نمیتواند ناگهان تعداد زیادی از کارکنان خود را اخراج کند. در صورتی که بخواهد چنین اقدامی انجام دهد، ابتدا باید دلایل کافی داشته و تأییدیه اداره استخدامی آلمان را هم داشته باشد.
قوانین کاری برای مادران و پدران در آلمان
مادران شاغل در آلمان از دستمزدی هنگام کار بهرهمند هستند که اینجا به چند تا از آنها اشاره میکنیم:
- مادر میتواند از شش هفته قبل از تولد فرزند کاملاً از کار غیبت کند.
- کارفرما به ویژه در هنگام بارداری برای حضور در محل کار نمیتواند فشاری به کارمند خود وارد کند.
- کارمندان باردار برای حضور یا عدم حضور از آغاز بارداری تا چهار ماه پس از زایمان بازخواست نمیشوند.
- مادران شیرده تا یک ساعت در روز امکان مرخصی ساعتی دارند.
- کار برای این دسته از کارکنان کمی سبکتر میشود.
- مادر تا هشت هفته پس از بارداری میتواند کاملا از کار غیبت کند.
جالب این که وقتی دارای کودک زیر سه سال هستید، میتوانید به عنوان پدر یا مادر، حتی بدون توافق با کارفرما از مرخصی طولانیمدت یا ترک کار استفاده کنید. این موقعیت شبیه به یک مرخصی بدون دستمزد است. کارفرما حق اخراج شما را ندارد، اما میتواند به شما دستمزدی نپردازد. برای این منظور هم میتوانید قرارداد خاصی با او امضاء کنید. اگر در این حین برای کارفرمای دیگری کار کنید و از این منبع، درآمدی داشته باشید، آنگاه کارفرما میتواند از شما شکایت کرده و حتی اخراجتان کند.
میانگین دستمزد دریافتی در آلمان
آلمان در زمره کشورهایی محسوب میشود که دستمزد بالایی به کارکنانش پرداخت میکند و در عوض کار زیاد و با دقتی هم از آنها انتظار دارد. قوانین کاری در آلمان، یک ایدهآلِ واقعی برای حرفهایهاست و از این رو همواره بهترین متخصصان و دانشگاهیان را برای کار جذب میکند.
در آلمان، قانون کمترین دستمزد وجود دارد. اما به این معنا نیست که شامل همه اقشار شود. کمترین دستمزد در این کشور ساعتی کمابیش 9 یورو است؛ اما برای نمونه ممکن است برای دانشجویان یا کسانی که دوره کارآموزی خود را میگذرانند، این قانون، رعایت نشود. وقتی به صورت کمتر از سه ماه کار یا کارآموزی میکنید، کارفرما میتواند از کمترین دستمزد، کمتر به شما دستمزد دهد. اما وقتی سه ماه از کارآموزی یا کار موقت شما گذشته، میتوانید درخواست دریافت کمترین دستمزد بر مبنای قانون را ارائه دهید.
میانگین دستمزد ماهانه در آلمان چیزی حدود 4 هزار یورو است. البته بهتر است بدانید که این میزان با توجه به شرکت یا سازمان محل اشتغال، تحصیلات شما، میزان مهارت و نوع شغلتان متفاوت خواهد بود.
خوداشتغالی در آلمان چه شرایطی دارد؟
اگر دارای یک کسب و کار هستید، ایده نوآورانهای دارید یا در صدد راه انداختن یک استارتاپ در آلمان هستید، کشور خوبی را برای این کار انتخاب کردهاید. اما برای این کار ابتدا باید اقامت خود را در آلمان بگیرید و تجربهاندوزی کرده و خود را به عنوان یک مهاجر که بارِ مثبتی به این جامعه اضافه کرده، معرفی کنید.
برای این کار و ثبت شرکت و راهاندازی کسب و کارتان، بهترین راه، مشاوره با وکلا و مشاورین اقتصادی آگاه به شرایط قانونی و عمومی کشور آلمان است.
تا اینجا با برخی از قوانین کاری آلمان آشنا شدیم. نحوه دریافت ویزای کاری آلمان را با هم مرور کردیم و کمی هم از فرهنگ کار آلمانیها دانستیم. اما آگاهی کامل از شرایط کار و قوانین آن در کشوری که به قانونمندی شهره است، حتما نیازمند مشورت با مشاوران و وکلایی است که به همه جنبههای کار در آلمان، واقف هستند. بنابراین در صورت نیاز به درک بهتر شرایط کاری آلمان به سراغ مشاوران آگاه این حوزه بروید!