خدمات درمان در آلمان یکی از بهترین و منظمترین انواعِ این خدمات در میان کشورهای اروپایی است و حتی داشتن بیمه درمانی برای هرکسی از شهروندان، مقیمان دائمی و موقت اجباری است. از آنجا که یکی از مهمترین نکات در مهاجرت به آلمان حتی به صورت موقت، بیمه سلامت این کشور است، داشتن اطلاعات کافی درباره آن ضروری به نظر میرسد. بنابراین در این مقاله به روال بیمه در این کشور، هزینههای احتمالی و فرایند دریافت بیمه، میپردازیم.
نظام سلامت و بیمه در آلمان
استانداردهای بالای نظام پزشکی آلمان، زبانزد خاص و عام است و یکی از مهمترین ویژگیهای آن پایین نگه داشتن هزینههای درمان برای مردم محسوب میشود. آلمان یکی از کشورهایی است که به طور ویژه برای بیماران در کشورهای مختف، شرایطی را مهیا کرده که بتوانند تحت عنوان مهاجرت درمانی، اقامت این کشور را دریافت کنند.
علاوه بر دارا بودن پزشکان حاذق و بیمارستانهایی با آخرین تکنولوژیهای روز دنیا، داروسازی، تولید و توزیع دارو در این کشور نیز دارای نظامی موفق و منظم است. بنابراین با وجود آمار و اطلاعات موجود از سیستم پزشکی و سلامت آلمان، میتوان نتیجه گرفت، این کشور یکی از بهترین نقاط دنیا از این نظر است.
به طور کلی دو مدل بیمه درمانی در آلمان موجود است: بیمه درمانی اجباری1 و بیمه درمانی خصوصی.2
تفاوت اصلی میان این دو نوع بیمه این است که همه شهروندان و مقیمان کشور از بیمه درمانی اجباری بهرهمند هستند؛ اما نوع دوم بیمه دارای شرایط و ویژگیهایی است که شاید برای عموم مردم قابل استفاده نباشد. قانون بیمه اجباری در سال 2009 تصویب شد.
در عین حال که شما به طور قانونی مجبور به داشتن بیمه سلامت هستید، اما میتوانید شرکت بیمه ارائهدهنده این خدمات را خودتان انتخاب کنید. بیشتر از 100 شرکت بیمهای در آلمان فعالیت میکنند که برخی تنها به ارائه خدمات بیمه اجباری و برخی به ارائه خدمات بیمه خصوصی مشغولند.
شهروندان اتحادیه اروپا (EU)، منطقه اقتصادی اروپا (EEA) یا سوئیس که ممکن است به طور موقت در آلمان باشند، در این کشور هم میتوانند از خدمات کارت بیمه درمانی اروپایی خود (EHIC) استفاده کنند.
بیمههای درمانی به چه کسانی تعلق میگیرد؟
اگر در آلمان کار میکنید، کارفرمای شما موظف است طبق قانون، شما را بیمه کند. در صورتی که دانشجوی یکی از مقاطع دانشگاهی هستید یا برای گذران دورههای زبان آلمانی، به طور موقت در این کشور زندگی میکنید نیز باید تحت پوشش بیمه قرار گیرید.
بیمه درمانی اجباری یا عمومی در آلمان
وقتی شما تحت پوشش بیمه عمومی آلمان باشید، کارت بیمه خود را از سوی شرکت بیمهای دریافت میکنید که با آن قرارداد بستهاید. هنگامی که بیمه دولتی داشته باشید، میتوانید بدون پرداخت هزینه اضافه، خانواده خود را هم بیمه نمایید. طبق قوانین سلامت در کشور آلمان، شما میتوانید به طور کاملا رایگان با این بیمهها تحت درمان قرار گیرید. اما یک شرط دارد و آن رفتن به مراکز بیمارستانی یا نزد پزشکانی است که این نوع بیمه را قبول میکنند.
اگر بیمه شما از نوع بیمه عمومی است، برای یافتن پزشکانی که بیمه شما را قبول میکنند و به شما نزدیک هستند، به سایت انجمن پزشکی آلمان مراجعه کنید. مهاجران در این سایت حتی امکان پیدا کردن پزشکان همزبان خود را هم دارند.
بیمههای عمومی چه مواردی را تحت پوشش قرار میدهند؟
- تمامی هزینههای تایید شده از سوی پزشک طرف قرارداد بیمه عمومی
- هزینههای دندانپزشکی
- ارتودنسی کودکان تا زیر 18 سال
- هزینههای بستری در بیمارستان
- آسیبهای ناشی از سوانح غیرمترقبه
- هزینه دارو
- تمامی خدمات مرتبط با زایمان
- توانبخشی زیر نظر پزشک تحت پوشش این نوع بیمه
بیمه مراقبت بلند مدت
بدیهی است که بیمههای عمومی و اجباری برای بهینه ساختن نظام سلامت در آلمان و برقراری عدالت اجتماعی و پایین آمدن هزینههای درمان برای همه اقشار جامعه در این کشور بنا شده است و به همین دلیل مواردی مثل عملهای جراحی زیبایی و پوستی و … را پوشش نمیدهد.
بیمه درمانی خصوصی در آلمان
برای داشتن بیمه درمانی خصوصی در این کشور میبایست شرایطی داشته باشید که از جمله آنها میزان درآمد شماست. در صورت داشتن بیش از 5 هزار یورو درآمد ماهانه میتوانید تحت پوشش این نوع بیمه قرار گیرید. پس از این که تصمیم گرفتید از بیمههای خصوصی استفاده کنید، برای لغو بیمهنامه اجباری خود میتوانید به صورت رسمی درخواست دهید.
شرط مهم دیگر پس از میزان درآمد، طول مدت اقامت شما در کشور آلمان است. مهاجران میبایست مدارک ضروری مورد درخواست از سوی شرکت بیمه را به آنها ارائه کنند. این مدارک به نوعی تاییدکننده اقامت بلندمدت آنهاست و بنا به میزان آن، دارای حق انتخابهای بیشتری خواهند بود. چرا که اغلب شرکتهای بیمه برای انواع اقامتها تعرفههای مختلف دارند. با بازگشت به کشور زادگاهتان، قرارداد بیمهای شما به صورت خودکار، منتفی میشود.
هزینهای که برای بیمه خصوصی خود پرداخت میکنید، بر اساس سن و سال، میزان مزایای درخواست شده از سوی شما و وضعیت سلامتتان حین بیمه شدن، متغیر خواهد بود. همچنین برای بیمه کردن اعضای خانواده خود نیز میبایست به صورت جداگانه، هزینههای لازم را پرداخت کنید.
با توجه به هزینههای بالاتری که این نوع بیمهها به نسبت بیمههای دولتی دارند، خدماتی که میتوانید از آنها انتظار داشته باشید هم به مراتب بیشتر است. همچنین امکانات بسیاری برای تعیین همه شرایط بیمهای به صورت شخصی و مطابق با زندگی خودتان دارید.
بیمههای خصوصی در آلمان کمابیش همچون بیمههای تکمیلی در ایران است. به این صورت که در آغاز، هزینه درمان را پرداخت میکنید و سپس با ارائه مدارک و صورتحساب، هزینه درمانی به حساب شما واریز میشود.
بیمههای خصوصی چه مواردی را تحت پوشش قرار میدهند؟
- تمامی خدمات تحت پوشش بیمه سلامت اجباری آلمان
- ایمپلنت دندان
- جراحیها
- پزشکان خصوصی
- درمانهای خصوصی
- بیمه مراقبت بلند مدت
بیمه دانشجویان در کشور آلمان
به هر دلیلی که وارد آلمان شدهاید، باید بیمه شوید. بیمههای اجباری یا خصوصی هر کدام برای مهاجران کوتاهمدت و بلندمدت، برنامههای ویژهای دارند و شما میتوانید از میان اینها انتخاب کنید.
مهاجران دانشجو در همه مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا از هما ابتدای ورود به این کشور، تکلیفشان مشخص است و تا سن 30 سالگی تحت پوشش بیمه دولتی و اجباری آلمان قرار میگیرند. در صورتی که بیش از 30 سال باشند، 50 درصد از هزینه بیمه را خود متقبل میشوند. بیمههای درمانی آلمان در کل کشورهای اتحادیه اروپا اعتبار دارد و دانشجویان تا پایان تحصیل خود میتوانند از خدمات درمانی این کشور و حتی اتحادیه اروپا بهرهمند شوند.
یکی از بهترین و معروفترین شرکتهای بیمه در آلمان شرکت اسبکا3 است. این شرکت عهدهدار بیمه هزاران دانشجو در این کشور است و از آنجا که آلمان، کشوری است با تعداد بسیار زیادِ دانشجوهای مهاجر، از مشاوران انگلیسی زبان هم بهره میبرد تا ارتباط بهتری با بیمهگذاران داشته باشد. میتوانید برای اطلاعات بیشتر درباره این شرکت به سایت آنها مراجعه کنید. همچنین شرکتهای بیمهای دیگری مانند Nawista، TK و Union نیز برای مراجعه دانشجوهای بینالمللی زبانزد هستند.
مدارک مورد نیاز برای بیمه شدن در آلمان
- فرم درخواست بیمه
- عکس
- آدرس محل سکونت
- گواهی ثبت نام
- گواهی اشتغال به کار
- گواهی اشتغال به تحصیل برای دانشجویان
- فیش حقوقی
پس از انجام فرایند قانونی باید به صورت ماهانه هزینه بیمه خود را پرداخت کنید. بیمه عمومی شاغلان تا درصد قابل توجهی از سوی کارفرما پرداخت میشود.
هزینه بیمه درمانی در آلمان
پیش از تصمیم برای بیمه شدن از سوی شرکتهای مختلف، ابتدا هزینهها را برآورد کنید. چرا که با وجود ارائه مشابه خدمات بیمهای در همه این شرکتها، تعرفهها گاهی به دلیل تفاوتهای جزئی در ارائه خدمات با یکدیگر متفاوت هستند.
نرخ بیمه شما تا حد زیادی تحت تأثیر میزان درآمد شماست. هزینه بیمه اجباری دولت آلمان به طور کلی در حدود 14 درصد از دریافتی ناخالص هر فرد است. نیمی از این مبلغ را کارفرما پرداخت میکند. در صورتی که به دلیل بیماری نتوانستید کار کنید یا به هر دلیلی کارفرما، حقوق شما را پرداخت نکرده است، بیمه پرداخت تا 80 درصد از حقوق شما را بر عهده میگیرد.
برای مهاجرانی که هنوز اقامت طولانیمدت در آلمان ندارند، بیمههای عمومی قابل استفاده نیست و باید یکی از شرکتهای خصوصی را انتخاب و خود را بیمه کنند. میزان هزینهای که در این مدل بیمه میکنید، بیشتر از بیمههای دولتی است، اما میتوانید انتخاب کنید که تا چه حد تحت پوشش بیمه باشید و از چه خدماتی استفاده کنید. بیمههای خصوصی به درصدی از درآمد شما کاری ندارند، بلکه به آن میزان که از آنها انتظار پوشش بیمهای دارید، روی شما به عنوان یک مشتری، سرمایهگذاری میکنند.
دانشجویان چیزی بین 100 تا 250 یورو بابت هزینه حق بیمه خود پرداخت میکنند. سایر مهاجران بسته به موقعیت و مدت اقامت، به احتمال زیاد بیش از این مقدار را ماهانه باید خرج پوشش بیمهای خود کنند.
باید بدانید عوض کردن طرح بیمه از خصوصی به عمومی کار دشواری است و فرایند بسیار سختی دارد. پس تا زمانی که مطمئن نشدید، به سراغ بیمه خصوصی نروید!
مرجع حل مشکلات بیمه در آلمان
در صورتی که در فرایند بازپرداخت هزینههای درمان با شرکت بیمه خود دچار مشکل شدید یا درخواست شما برای بیمه شدن از سوی شرکت مورد قبول واقع نشد، میتوانید با مشاوران مستقل بیماران در آلمان صحبت کنید و از راهنمایی آنها در سایتشان بهره بجویید. همچنین اداره فدرال بیمه یا وزارت امور اجتماعی نیز مراجع دارای صلاحیت برای پرداختن به مشکل شما هستند.
کشور آلمان با وجود ساختار منظم و قوانینِ دارای ضمانت اجرائی، یکی از بهترین کشورهای دنیا برای زندگی، کار و تحصیل است. ساختارمندی نظام سلامت و بیمه این کشور هم طبیعتا از سایر اجزای آن جدا نیست و به عنوان مهاجر یا دانشجو در آلمان، خیالتان از مواقع سخت بیماری، راحت است. هزینههای درمان در آلمان به دلیل قوانین بیمهای دقیق از بسیاری از کشورهای دیگر پایینتر است و مراقبتهای پزشکی و بیمارستانی نیز با کیفیت بسیار بالا ارائه میشود.